/Ascanio Celestini/
Para ndonjë dite ishte shekulli i shkuar.
Nuk ishte ‘900 me revolucionet e saj,
përpjekjet e punëtorëve, letërsinë eksperimentale,
kinemanë neorealiste, ndjesitë e fajit postkolonialist,
minifundet dhe rock ‘n roll-in.
Para ndonjë dite kishim përshtypjen se
shkatërrimi ishte privilegji i Tjetërkundit.
Në atë vend të largët kishte luftë.
Herë pas here ne dërgonim aty ushtarët tanë,
por vetë qëndronim në distancë.
Edhe kur ata vdisnin. Edhe kur ishin vëllezërit tanë.
Nga fundi i tyre ne mund të përjetonim varrimin shtetëror,
tragjik dhe higjenik,
jo rrezikun e të rendurit poshtë bombave.
Në Tjetërkund kështe të skamur prej vërteti.
Ata pa asgjë. Pa emër.
Qeniet-numra që tentonin të hynin në shtëpitë tona.
Qeveritë na ndihmonin t’i mbanim jashtë
portës dhe porteve.
Nga ana jonë e botës ne e kishim fituar të drejtën
për ta jetuar Historinë si një ditë pushimi të merituar.
Ne kishim përjetuar dy luftëra.
Ne kishim vdekur në Aushvic,
ne kishim menduar një botë më të mirë,
të lirë dhe respektuese ndaj jetëve njerëzore.
Madje edhe katastrofa ekologjike
ishte një incident për të cilin
mund të krenoheshim se ishim të ndërgjegjshëm.
Ky ndërgjegjësim na mjaftonte.
Na bënte të emancipuar.
Nga vendi ynë i pushimit vështronim Tjetërkundin.
Në atë vend jetonin të Tjerët.
Jetonin dhe vdisnin ashtu si dikur na ndodhte neve.
Lindnin si lepujt, bridhnin këmbëzbathur,
flinin nëpër baraka, sëmureshin e gjymtoheshin
nga sëmundje idiote që kishin kapur dikur
baballarët dhe gjyshërit tanë.
Por tashmë ne nuk ishim më të shqetësuar
prej këtyre fatkeqësive.
Nga kjo anë e botës sëmundjet e tyre vdekjeprurëse
na bënin të buzëqeshnim,
ishin të kurueshme me barna që shiteshin
në farmacinë poshtë shtëpisë.
Ata, të Tjerët, ia mbathnin
ashtu si dikur ia kishim mbathur ne.
Ndërmerrnin udhëtime të skëterrshme
dhe mbërrinin përpara dyerve të shtëpive tona.
Dhe ne ndaheshim në dy fraksione:
ata që i vinin drynin dhe u hidhnin nga lart një kovë me ujë
dhe ata që i prisnin me një paternalizëm demokratik.
Ne vazhdonim të ishim Ne.
Ata ishin të Tjerët.
Edhe kur hynin në anën tonë të botës
ata e mbartnin kufirin si vraga mbi trup.
Në shekullin e shkuar që zgjati deri para ndonjë dite
ne e ruajtëm luksin të qëndronim në vendpushimin tonë
të mbrojtur nga një kufi i tejdukshëm,
por i papërshkueshëm.
Pastaj erdhi virusi.
Udhëtoi me business class.
Kapërceu nga njëri trup në tjetrin
gjatë takimeve të menaxherëve.
Ai rrëshqiti përmes gishtave
në shtrëngimet paqësore të duarve.
Shkoi në udhëtime me anije.
I ra rreth e rrotull botës pa pasaportë,
nuk i vuri re dallimet klasore dhe gjinore.
Paraziti nuk bën dallime.
Nuk flet asnjë gjuhë,
por komunikon me një mënyrë universale.
Çdo pjesë e trupit tonë shoqërizohet me atë qenien e vogël
që ka nevojë për jetët e të tjerëve që të mbijetojë.
Për jetët e gjithkujt.
Vetëm Ne nuk arrijmë ta kuptojmë.
Ajo nuk interesohet për ligjet dhe kufijtë tanë,
për paranë e pasanikëve dhe për mjerimin e të skamurve,
për dashurinë brenda martesës apo atë klandestine,
për religjionet dhe për bindjet e tyre,
për frikën nga vdekja,
për pasigurinë e së ardhmes,
për shpresën që kërkojmë të gjejmë
te sapuni me të cilin fërkojmë duart.
E përktheu Redi Muçi
Imazhi: TRT World/Screengrab
